Hướng dẫn cách đo điện trở cách điện máy biến áp

Để đảm bảo máy biến áp hoạt động ổn định thì việc sử dụng máy đo điện trở cách điện sẽ giúp chúng ta phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn để góp phần kéo dài tuổi thọ của máy biến áp. Chính vì thế bài viết hướng dẫn cách đo điện trở cách điện máy biến áp sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về các bước thực hiện chính xác và hiệu quả, từ việc chọn lựa thiết bị đo phù hợp đến việc thực hiện các bước kiểm tra chi tiết.

Nguyên lý đo điện trở cách điện

Nguyên lý để đo được thông số điện trở cách điện, người ta cần lấy số liệu đo đạc ở đồng hồ đo điện trở cách điện. Có thể diễn giải nguyên tắc sử dụng và đo đạc thông số điện trở bởi đồng hồ như sau: 

Tiến hành đo điện trở cách điện trên điện môi của thiết bị cần kiểm tra. Theo thực tế cho thấy, điện môi là chất cách điện, không cho dòng điện chạy qua. Nhưng thực tế cho thấy, không có chất cách điện tuyệt đối như vậy. Do đó ta sẽ thực hiện một điện áp của máy vào điện môi. 

Sau bước trên, chúng ta tiến hành xác định dòng rò qua điện môi, áp dụng định luật ôm để xác định điện trở cách điện của điện môi đó. Đây chính là nguyên lý làm việc chung của các đồng hồ đo điện trở cách điện.

Quy trình đo điện trở cách điện máy biến áp.

Việc lựa chọn một thiết bị đo điện trở cách điện máy biến áp 1 pha hay 3 pha bước quan trọng đầu tiên. Trước khi bắt đầu kiểm tra, cần thực hiện vệ sinh kỹ lưỡng các bề mặt của cuộn dây điện áp cao và thấp bằng cồn, để loại bỏ khả năng xuất hiện dòng rò rỉ trên bề mặt. Đảm bảo rằng tất cả các kết nối điện với máy biến áp đều đã được ngắt và thiết bị được nối đất chính xác, nhằm tăng độ chính xác cho kết quả kiểm tra.

Để tiến hành phép đo điện trở cách điện của máy biến áp một cách đơn giản và hiệu quả, việc chọn lựa từ các nhà sản xuất có uy tín như máy đo điện trở Hioki hoặc các dòng máy đo điện trở Kyoritsu 

Cách đo điện trở cách điện cơ bản

Một cực điện áp được kết nối với phần dẫn điện của thiết bị, trong khi cực điện áp kia được kết nối với phần cách điện của thiết bị.

Cách sử dụng máy đo điện trở cách điện máy biến áp

Kiểm định điện trở cách điện giữa cuộn dây điện áp thấp và khung máy của máy biến áp

• Bước 1: Thực hiện thử nghiệm Megger cho phần điện áp thấp của máy biến áp 
• Bước 2: Chỉnh mức đo trên thiết bị đo điện trở cách điện để thang đo hiển thị 1000V DC.
• Bước 3: Đo và ghi chép kết quả điện trở cách điện hiển thị trên thiết bị sau 1 phút áp dụng điện áp.
• Bước 4: Lặp lại thử nghiệm với các pha khác và thân của máy biến áp, ví dụ như giữa pha a và thân máy, pha b và thân máy, và pha c và thân máy, tuân thủ các bước như đã nêu.
• Bước 5: So sánh và đánh giá kết quả đo lường. Điện trở cách điện cho máy biến áp mới nên vượt quá Giga Ohm, trong khi cho máy biến áp đã qua sử dụng nên vượt quá 300 Mega Ohm.

Thực hiện đo lường điện trở cách điện giữa cuộn dây điện áp thấp và cuộn dây điện áp cao

• Bước 1: Cài đặt thang đo trên megomet ở mức 2500 VDC.
• Bước 2: Áp dụng điện áp và sau 1 phút, đọc và ghi lại giá trị điện trở cách điện được hiển thị trên thiết bị.
• Bước 3: Duy trì quy trình thử nghiệm này cho các cặp pha khác nhau, bao gồm A&a, A&b, A&c, A&n, B&b, B&c, B&n, và C&n, tuân thủ các bước đã nêu.
• Chú ý: Điện trở cách điện đối với mọi cặp pha như đã liệt kê phải vượt qua mức tối thiểu là 1 Ohm.

Kiểm tra điện áp cách điện giữa cuộn dây cao áp và thân chính máy biến áp

• Bước 1: Điều chỉnh đồng hồ đo cách điện megaohm về thang đo 5000 VDC.
• Bước 2: Đọc và ghi chép lại kết quả của điện trở cách điện được trả về sau khi áp dụng 1 phút.
• Bước 3: Tiến hành thử nghiệm tương tự như trên với các pha khác và thân máy biến áp. Ví dụ: Thân A&TR, thân B&TR, thân C&TR.
• Bước 4: So sánh kết quả đo. Ngay lúc này điện trở cách điện của máy biến áp phải lớn hơn 1 Giga Ohm và máy biến áp cũ phải lớn hơn 300 Mega Ohm.

Tiêu chuẩn điện trở cách điện máy biến áp

Tiêu chuẩn điện trở cách điện máy biến áp được quy định theo QCVN QTĐ-5 : 2009/BCT và TCVN 6306-3:2006. Điện trở cách điện máy biến áp được đo và lấy dữ liệu giữa phần vỏ và hai đầu sử dụng. Giá trị điện trở càng lớn thì mức độ an toàn khi sử dụng động cơ sẽ cao hơn.

.
Bên cạnh đó, việc nắm rõ các tiêu chuẩn từ các nhà sản xuất, bao gồm cả tiêu chuẩn về loại cuộn dây, cuộn dây thứ cấp và cuộn dây sơ cấp, cũng rất quan trọng để thật chính xác và an toàn trong quá trình đo và kiểm tra điện trở cách điện của máy biến áp.

Tổng kết

Với hướng dẫn cách đo điện trở cách điện máy biến áp chi tiết ở trên sẽ giúp bạn an toàn trong việc đo lường và có được thông số chính xác. Kết quả từ quy trình đo điện trở sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho việc đánh giá và quản lý rủi ro liên quan đến vận hành máy biến áp, giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị và duy trì hiệu suất làm việc ổn định